Strona główna Poradnik Zawory ssące i wydechowe
Kącik techniczny 21.08.2023

Zawory ssące i wydechowe

Zawory odcinają komorę spalania i optymalizują wymianę gazową. Będąc w ciągłym ruchu – i to w trudnych warunkach tribologicznych oraz pod wpływem agresywnych gazów lub spalin – podlegają naturalnemu zużyciu. Można to przyspieszyć z powodu ekstremalnych warunków, takich jak przeciążenia mechaniczne lub termiczne. Dlatego zawory należy zasadniczo wymieniać, gdy widoczne są jakiekolwiek oznaki uszkodzenia.

W naszej ofercie znajdą Państwo szeroki wybór zaworów do silników Rolniczo budowlanych. Naszym atutem jest szeroko rozbudowany katalog, dzięki któremu jesteśmy wstanie dobrać zawory po wymiarach. Również mamy dostępne do wielu silników zawory nadwymiarowe, które pozwalają zaoszczędzić na wymianie głowicy w silniku.

W poniższym artykule pogłębimy wiedzę na temat zaworów znajdujących się w głowicy cylindra silnika, które regulują przepływ mieszanki paliwowo-powietrznej do cylindra (zawór dolotowy/ssący) oraz odprowadzają spaliny z cylindra (zawór wydechowy). Zawory te pełnią kluczową rolę w optymalizacji wymiany gazowej w komorze spalania. Wymagają one regularnej konserwacji i w przypadku widocznych oznak zużycia lub uszkodzenia powinny być zasadniczo wymieniane, aby zapewnić prawidłową pracę silnika.

  1. Zawory ssące
    1. Zawór ssący: rola w silniku
    2. Objawy uszkodzenia zaworu ssącego
    3. Czyszczenie zaworów ssących i kanałów dolotowych
  2. Zawory wydechowe
    1. Zawór wydechowy: rola w silniku
    2. Uszkodzony zawór wydechowy: objawy usterki
  3. Jak odróżnić zawór ssący od wydechowego?
  4. Zawory ssące i wydechowe: co uległo usterce?
  5. Wymiana zaworów głowicy

Zawory ssące

Zawór ssący: rola w silniku

Zawór ssący, zwany także zaworem dolotowym, pełni kluczową rolę w procesie spalania w silniku samochodowym. Jego głównymi funkcjami są:

  • Regulacja przepływu powietrza: Zawór ssący kontroluje ilość powietrza, które jest wtłaczane do komory spalania w silniku. Odpowiednia ilość powietrza jest kluczowa dla mieszanki paliwowo-powietrznej, która ma być spalona w cylindrach silnika.
  • Optymalizacja procesu spalania: Poprzez kontrolę przepływu powietrza, zawór ssący pomaga w optymalizacji procesu spalania mieszanki paliwowo-powietrznej w komorze spalania. Prawidłowo działający zawór ssący przyczynia się do efektywnego spalania mieszanki, co z kolei wpływa na wydajność i osiągi silnika.
  • Regulacja momentu rozruchu: Zawór ssący również wpływa na moment rozruchu silnika poprzez kontrolę przepływu powietrza do komory spalania. Odpowiednie ustawienie zaworu ssącego jest istotne dla płynności i wydajności pracy silnika, zwłaszcza podczas rozruchu.
  • Wpływ na osiągi: Poprzez kontrolę przepływu powietrza, zawór ssący ma istotny wpływ na osiągi silnika, w tym na jego moc, moment obrotowy oraz zużycie paliwa.

Zawór ssący jest jednym z kluczowych elementów układu dolotowego w silniku samochodowym i jego rola polega na zapewnieniu odpowiedniego dostępu powietrza do komory spalania w celu zapewnienia optymalnego procesu spalania i wydajności silnika.

Objawy uszkodzenia zaworu ssącego

Uszkodzony zawór ssący w samochodzie – objawy mogą być różnorodne i mogą wskazywać na różne problemy w układzie dolotowym lub silniku. Niestety żadne z nich nie są jednoznaczne i unikalne tylko dla usterki zaworu ssącego. Oto kilka potencjalnych objawów uszkodzonego zaworu ssącego:

  • Niskie osiągi silnika: Uszkodzony zawór ssący może ograniczać ilość powietrza doprowadzanego do komory spalania, co może prowadzić do spadku mocy silnika oraz braku responsywności na pedał gazu.
  • Nierówna praca silnika: Problemy z zaworem ssącym mogą objawiać się niestabilną pracą silnika, wibracjami lub szarpnięciami podczas jazdy.
  • Zwiększone zużycie paliwa: Uszkodzony zawór ssący może prowadzić do nieoptymalnej mieszanki paliwowo-powietrznej, co może z kolei zwiększyć zużycie paliwa.
  • Silnik pracuje niestabilnie na wolnych obrotach: Uszkodzony zawór ssący może powodować niestabilną pracę silnika na biegu jałowym lub problem z utrzymaniem stałych obrotów.
  • Emisja dymu z rury wydechowej: W niektórych przypadkach uszkodzony zawór ssący może prowadzić do nieoptymalnego spalania mieszanki paliwowo-powietrznej, co może zwiększyć emisję spalin oraz wydzielanie dymu z rury wydechowej.
  • Kontrolka silnika: W przypadku uszkodzenia zaworu ssącego, komputer samochodu może zarejestrować błąd i włączyć kontrolkę Check Engine Light.

Jeśli doświadczasz któregokolwiek z tych objawów, zaleca się skonsultowanie z doświadczonym mechanikiem samochodowym, który może przeprowadzić diagnostykę i określić faktyczną przyczynę problemu z zaworem ssącym oraz podjąć odpowiednie kroki naprawcze.

Czyszczenie zaworów ssących i kanałów dolotowych

Częstotliwość czyszczenia zaworów ssących i kanałów dolotowych zależy głównie od typu silnika, rodzaju paliwa, warunków eksploatacji oraz jakości oleju silnikowego. W niektórych przypadkach może być konieczne czyszczenie zaworów ssących co kilkadziesiąt tysięcy kilometrów, podczas gdy w innych silnikach może to być potrzebne rzadziej.

Czyszczenie zaworów ssących i kanałów dolotowych staje się niezbędne, gdy dochodzi do nagromadzenia się zanieczyszczeń, osadów lub sadzy w tych obszarach, co może prowadzić do różnych problemów w działaniu silnika.

Czyszczenie zaworów ssących i kanałów dolotowych jest procesem bardziej zaawansowanym i wymaga pewnej wiedzy oraz odpowiedniego sprzętu. Oto ogólny przewodnik, jak można to zrobić:

  1. Demontaż kolektora dolotowego: Aby uzyskać dostęp do zaworów ssących i kanałów dolotowych, zazwyczaj konieczne jest zdjęcie kolektora dolotowego. Wymaga to demontażu innych elementów, takich jak wlot powietrza i przewody.
  2. Czyszczenie zaworów i kanałów: Po zdjęciu kolektora dolotowego można użyć odpowiednich środków czyszczących do usuwania nagromadzeń z zaworów ssących i kanałów dolotowych. Można również użyć szczotki lub miękkiej szczotki do mechanicznego usunięcia zanieczyszczeń.
  3. Sprzątanie kolektora dolotowego: Kolektor dolotowy również może być zanieczyszczony, więc warto go dokładnie wyczyścić. Można użyć specjalnych środków czyszczących i sprężonego powietrza do tego celu.
  4. Montaż: Po dokładnym wyczyszczeniu zaworów ssących, kanałów dolotowych i kolektora dolotowego, wszystkie elementy należy ponownie złożyć zgodnie z instrukcją producenta.

Wykonanie czyszczenia zaworów ssących i kanałów dolotowych samodzielnie może być skomplikowane i czasochłonne. W związku z tym, jeśli nie masz doświadczenia w tego typu pracach lub nie masz odpowiedniego narzędzi i sprzętu, może być lepiej skonsultować się z profesjonalnym mechanikiem samochodowym. Profesjonalista będzie mógł przeprowadzić czyszczenie zaworów ssących i kanałów dolotowych w sposób skuteczny i bezpieczny dla silnika.

Koszt czyszczenia zaworów ssących i kanałów dolotowych w Polsce może się różnić w zależności od wielu czynników, takich jak marka i model samochodu, stopień zanieczyszczenia, lokalizacja warsztatu oraz doświadczenie i renoma mechanika. Jednakże, przeciętnie można się spodziewać, że koszt tego rodzaju usługi może wynosić od kilkuset do nawet kilku tysięcy złotych.

Zawory wydechowe

Rola zaworu wydechowego

Rola zaworu wydechowego w silniku spalinowym jest równie istotna, co zaworu ssącego. Oto kilka kluczowych funkcji i roli zaworu wydechowego:

  • Odprowadzanie spalin: Jedną z głównych funkcji zaworu wydechowego jest umożliwienie skutecznego odprowadzania spalin z komory spalania do układu wydechowego pojazdu. Spaliny, które powstają podczas spalania mieszanki paliwowo-powietrznej w cylindrach silnika, muszą być skutecznie usuwane z układu wydechowego, aby nie zanieczyszczać środowiska i nie zakłócać działania silnika.
  • Regulacja ciśnienia wydechowego: Zawór wydechowy pomaga w regulacji ciśnienia wydechowego w komorze spalania i układzie wydechowym. Poprzez kontrolowanie momentu otwarcia i zamknięcia zaworu wydechowego, możliwe jest utrzymanie optymalnego ciśnienia wydechowego, co może wpłynąć na wydajność i osiągi silnika.
  • Redukcja hałasu: Zawór wydechowy może również pomagać w redukcji hałasu wydobywającego się z układu wydechowego poprzez kontrolowanie przepływu spalin i ich prędkości. Poprzez odpowiednie zaprojektowanie układu wydechowego i zaworu wydechowego, możliwe jest zmniejszenie poziomu hałasu wydobywającego się z silnika.
  • Kontrola emisji spalin: Poprzez kontrolowanie momentu otwarcia i zamknięcia zaworu wydechowego, możliwe jest również kontrolowanie emisji spalin z silnika. Odpowiednia regulacja zaworu wydechowego może pomóc w ograniczeniu emisji szkodliwych substancji do atmosfery.

Zawór wydechowy jest zatem niezbędnym elementem w układzie spalinowym każdego silnika spalinowego. Jego prawidłowe działanie jest kluczowe dla optymalnej wydajności silnika oraz dla kontroli emisji spalin.

Uszkodzony zawór wydechowy: objawy usterki

Uszkodzony zawór wydechowy może objawiać się różnymi symptomami, które mogą wskazywać na problemy w układzie wydechowym lub samej komorze spalania silnika. Oto kilka potencjalnych objawów uszkodzonego zaworu wydechowego:

  • Zwiększona emisja spalin: Jeśli zawór wydechowy jest uszkodzony lub nieprawidłowo funkcjonuje, może to prowadzić do zwiększonej emisji spalin z układu wydechowego. Może to objawiać się czarnym dymem lub nieprzyjemnym zapachem spalin.
  • Hałas z układu wydechowego: Uszkodzony zawór wydechowy może powodować wydobywanie się niepokojących dźwięków z układu wydechowego, takich jak buczenie, gwizdanie lub stukanie.
  • Spadek mocy silnika: Nieprawidłowo działający zawór wydechowy może ograniczać wydajność silnika poprzez utrudnianie odprowadzania spalin z komory spalania. To może prowadzić do spadku mocy silnika oraz osiągów pojazdu.
  • Nierówna praca silnika: Problemy z zaworem wydechowym mogą prowadzić do niestabilnej pracy silnika, wibracji lub szarpania podczas jazdy.
  • Włączona kontrolka silnika: W niektórych przypadkach uszkodzenie zaworu wydechowego może spowodować aktywację kontrolki Check Engine Light lub innego komunikatu o błędzie w systemie diagnostycznym pojazdu.
  • Wzrost zużycia paliwa: Nieprawidłowo działający zawór wydechowy może wpłynąć na proporcje mieszanki paliwowo-powietrznej, co może prowadzić do zwiększonego zużycia paliwa.

Jeśli doświadczasz któregokolwiek z tych objawów, zaleca się skonsultowanie się z doświadczonym mechanikiem samochodowym, który może przeprowadzić diagnozę układu wydechowego i określić przyczynę problemu z zaworem wydechowym oraz podjąć odpowiednie kroki naprawcze.

Jak odróżnić zawór ssący od wydechowego?

Odróżnienie zaworu ssącego od zaworu wydechowego w silniku spalinowym może być dość proste, jeśli masz dostęp do głowicy cylindra lub układu wydechowego. Starą, sprawdzoną metodą odróżniania zaworów był magnes – zawory ssące były przyciągane przez magnes, zaś wydechowe nie. Współcześnie nie możemy gwarantować pełnej skuteczności tej metody. Oto kilka cech, które pomogą Ci zidentyfikować każdy z tych zaworów:

CechaZawór ssącyZawór wydechowy
LokalizacjaZazwyczaj bliżej wlotu powietrza do silnika, na stronie głowicy cylindra, w okolicy kolektora dolotowego.Zazwyczaj bliżej wyjścia spalin, na końcu głowicy cylindra, w okolicy kolektora wydechowego.
Kształt głowicy cylindraZwykle większy przekrój, aby umożliwić wtłaczanie większej ilości mieszanki paliwowo-powietrznej do komory spalania.Zwykle nieco mniejszy przekrój, aby umożliwić swobodne odprowadzanie spalin z komory spalania.
Kierunek przepływuPozwala na przepływ mieszanki paliwowo-powietrznej do komory spalania.Pozwala na odprowadzanie spalin z komory spalania do kolektora wydechowego.
Numeracja cylindrówCzęsto oznaczone w instrukcjach serwisowych lub dokumentacji silnika.Często oznaczone w instrukcjach serwisowych lub dokumentacji silnika.
Oznaczenia na zaworachCzasami zawierają oznaczenia, które wskazują, że są to zawory ssące.Czasami zawierają oznaczenia, które wskazują, że są to zawory wydechowe.

 

Jeśli masz wątpliwości co do identyfikacji zaworów w swoim silniku, zawsze możesz skonsultować się z instrukcją obsługi pojazdu lub z doświadczonym mechanikiem samochodowym, który pomoże Ci zidentyfikować i zrozumieć różnice między zaworami ssącymi a wydechowymi w Twoim konkretnym silniku.

Zawory ssące i wydechowe: co uległo usterce?

Niektóre objawy uszkodzenia zaworów mogą być podobne, jednak wybrane objawy uszkodzenia zaworu ssącego i wydechowego mogą się różnić ze względu na ich różną rolę i funkcje w silniku.

Objawy uszkodzeniaZawór ssącyZawór wydechowy
Spadek mocy silnikaTakTak
Nieregularna praca silnikaTakTak
Nierówna praca na wolnych obrotachTakTak
Zwiększone zużycie paliwaTakMożliwe, ale mniej typowe
Włączona kontrolka silnikaTakTak
Hałas z układu wydechowegoNieTak
Problemy z rozruchem silnikaTakRzadziej
Zwiększona emisja spalinNieTak
Wyczuwalny zapach spalin w kabinie pojazduNieTak
Problemy z odprowadzaniem spalinNieTak, szczególnie przy niskich prędkościach

 

W tabeli przedstawione są zarówno podobieństwa, jak i różnice w objawach uszkodzenia zaworu ssącego i zaworu wydechowego. Pomaga to lepiej zrozumieć, jakie problemy mogą występować w przypadku każdego z tych zaworów oraz jak wpływają one na pracę silnika i układu wydechowego pojazdu.

Wymiana zaworów głowicy: ile trwa, ile kosztuje?

Czas wymiany zaworów głowicy silnika może się różnić w zależności od rodzaju samochodu, typu silnika oraz stopnia skomplikowania prac. Przy typowej wymianie zaworów głowicy silnika, proces obejmuje następujące kroki:

  1. Diagnoza problemu: Pierwszym krokiem jest zdiagnozowanie problemu, który może wymagać wymiany zaworów. Typowe objawy uszkodzonych zaworów to spadek mocy silnika, nierówna praca, czy problemy z kompresją.
  2. Demontaż głowicy: Mechanik rozpocznie od demontażu głowicy silnika. Aby to zrobić, konieczne jest usunięcie elementów zewnętrznych silnika, takich jak kolektor dolotowy, kolektor wydechowy, pasy rozrządu, paski rozrządu, a także demontaż samej głowicy.
  3. Sprawdzenie głowicy: Przed wymianą zaworów głowica musi zostać dokładnie sprawdzona pod kątem ewentualnych uszkodzeń, nieszczelności czy zużycia.
  4. Demontaż zaworów: Następnie mechaniczne dokonuje demontażu uszkodzonych zaworów z głowicy. W przypadku tego procesu, istnieje kilka różnych technik demontażu, w zależności od konstrukcji i dostępu.
  5. Montaż nowych zaworów: Kiedy stare zawory zostaną usunięte, mechaniczne dokonuje montażu nowych. Zawory powinny być precyzyjnie dopasowane i umieszczone w głowicy zgodnie z zaleceniami producenta oraz tolerancjami.
  6. Regulacja zaworów: Po zamontowaniu nowych zaworów, mechaniczne reguluje ich luz, co jest istotne dla właściwej pracy silnika i zapewnienia odpowiedniej kompresji.
  7. Montaż głowicy: Po wymianie zaworów, głowica jest montowana z powrotem na bloku silnika. To skomplikowane i precyzyjne zadanie, które wymaga właściwego ustawienia czasowania rozrządu, uszczelnienia głowicy oraz montażu wszystkich elementów zgodnie z zaleceniami producenta.
  8. Testy i regulacje: Po złożeniu głowicy silnika, niezbędne jest przeprowadzenie testów, aby upewnić się, że wszystko działa poprawnie. Należy również sprawdzić, czy nie ma żadnych wycieków, czy zawory pracują poprawnie, oraz czy silnik osiąga wymaganą kompresję.

Proces wymiany zaworów głowicy silnika jest skomplikowany i wymaga odpowiedniego doświadczenia oraz narzędzi. Dlatego zazwyczaj jest wykonywany przez doświadczonych mechaników w profesjonalnych warsztatach samochodowych. Czas wymiany zaworów głowicy silnika może być różny w zależności od modelu samochodu, dostępności części, a także od ewentualnych dodatkowych problemów, które mogą pojawić się podczas procesu naprawy. Koszt tego rodzaju naprawy może być dość znaczący i wynosić od kilkuset do kilku tysięcy złotych, uwzględniając koszty części oraz pracy.